اشنویه : به کردی شنو  (Şino) یکی از شهرهای کردنشین استان آذربایجان غربی ایران است. این شهر مرکز شهرستان اشنویه است که در قسمت غربی این استان جای گرفته است. بر پایه سرشماری سال ۱۳۸۵، جمعیت این شهر برابر با ۲۹٬۸۹۶ نفر بوده است.

شیخ عبدالعزیز (برادر شیخ عبدالعظیم) از بزرگان آن است. محمد امین زاده بلدی ملقب به امین اشنوویی از شاعران سرشناس اشنویه است

اشنویه(شنو) در حالیكه در موزه قدم می زدم یك سنگ بزرگ با دستخطی قدیمی توجهم را به خود جلب كرد . طبق گفته راهنما این سنگ بین دو مرز آشوریان و اوراتور ، نه صد سال قبل از بنای تخت جمشید قرار داده شده بود . این سنگ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‍‌‌(كیله شین) نام دارد . نام شهر اشنو با خط میخی روی سنگ حك شده است . من كنجكاو شدم كه بیشتر در مورد این شهر بدانم. حالا من آنرا از جنبه های جغرافیای تاریخی و اجتماعی توضیح می دهم . اشنویه در جنوب غربی آذربایجان غربی ، بین سه كشور ایران ، عراق و تركیه واقع شده با طول جغرافیایی 45 درجه و 6 دقیقه و عرض 37 درجه و 2 دقیقه و 30 ثانیه و اختلاف ساعت آن با تهران 20 دقیقه و 12 ثانیه است و با مركز استان 71 كیلومتر فاصله دارد . ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 5080 فوت معادل 1524 متر است و مساحت كل منطقه اشنویه 64 كیلومتر است . در شمالغربی دو قله بنام رندوله (با ارتفاع 6000 پاو ) و بابوله در روبروی هم قرار دارند و مشرف به شهر اشنویه می باشند . این دو قله دارایی یخچالهای طبیعی دره ای است .

اشنویه دارایی مطبوع ترین آب و هوای منطقه آذربایجان غربی است سرد و مرطوب كوهستانی بوده و دارای زمستانهای سرد و طولانی و تابستانهای معتدل می باشد . حداكثر درجه حرارت در تابستان 6/40 درجه سانتیگراد و حداقل درجه حرارت 5/14 درجه مشاهده شده . گرمترین و سردترین محل ، به ترتیب نالوس و گلاز می باشد . میزان بارندگی سالیانه 5/440 میلیمتر و درجه رطوبت 5/2 درصد در سال می باشد . اشنویه منطقه بادخیز می باشد از جمله بادشمال (شه مال ) ، بادزریان ، باد قبله و باد سلماس . گادر ، كانی رش ، گلازچای ( روبار ) و گرد كاشان از جمله رودخانه های واقع در اشنویه اند كه بزرگترین آن رودخانه گادر به طول 100 كیلومتر است كه در كتاب های تاریخی به نام رود كدیر مشهور است . سلطان مصطفی ( كانی باد ) ، پیر رش ، باد كانی شیخ رش ، كانی پولیه ( آب آن از زیر شكاف سنگها می جوشد و بعد از جریان پیداكردن تبدیل به سنگهای كوچك آهكی می گردد ) ، كانی گراو ، كانی سپی ، كانی مرگور ، سه كانی عین الروم و ... از جمله چشمه های معدنی اشنویه هستند كه مردم برای علاج بیماری رماتیسم و امراض پوستی از آنها استفاده می كنند كه معروفترین آنها كانی گراو است كه در یكی از باغهای اطراف اشنویه واقع است در هنگام اشغال این منطقه توسط روسها دور تا دور آنرا میوه فرا گرفته مانند گردو ، بادام و انگور ( كه مورد توجه سیاح معروف عرب ابن هوقل نیز قرار گرفته است ) حمدالله مستوفی و یاقوت حموی از باغ های این شهر تعاریف زیادی نموده اند . مهمترین محصول صادراتی آن گندم و گیلاس است . ( طوریكه آنرا شهر گیلاس نامیده اند ) توتون اشنویه دارای معروفیت خاص است كه دارای ساقه كوتاه و برگهای پهن است و به توتون كردی معروف است . دارای منابع زیر زمینی دست نخورده از قبیل نفت است دنباله رگه های نفتی كركوك می باشد در چشمه كانی چاورش روی آب را ماده ای چربی فرا گرفته كه مردم در گذشته از این در چراغ می ریختند .

برده زرد ( سنگ زرد) ، سنگ آهن مرمر و سنگ های آهكی از جمله سنگ هایی است كه در اشنویه به فراوانی یافت می شود . اشنویه از نظر تاریخی یكی از بزرگترین شهرهای كردستان بوده ، قدمت آن زیادتر از سه هزار سال می باشد . در سیزده قرن از میلاد مسیح شهری آباد و پر جمعیت بوده و با حدود 400 هزار نفر جمعیت داشته و دارای چهار دروازه بود كه هر كدام به صورت قلعه مستحكم در جهار قسمت شهر قرار داشته اند. دروازة قلاتوك (قلعه) در شمالغرب ، روستای آسناوه (حسن آباد فعلی) در جنوب ، گرد كشان در شمال شرق و ركاباد در بالای جادة اشنویه - نقده قرار دارد . بعضی ها عقیده دارند كه اشنویه در قدیم به علت حضور ملكه صبا به نام شهر صبا معروف بوده نام شهر اشنویه به نام } اشنو { در سنگ كیله شین (Kelichin ) به خط میخی منقوش است . نام های قدیمی شهر آشنو ( از زبان كلدانی ) ، عشنو ، شنو ، اشنو به معنی قلعه ، برج ، بارو ، سنگر و حصار است ولی به عقیدة برخی مورخان اشنویه در اصل ( اُشنه ) بوده كه به معنای گیاه خوشبو است و به فارسی آن گیاه را ( دواله ) گویند كه بر درخت صنوبر و گردو میپیچد . در كتیبه كوروش از ایالت ( اشنوناك ) كه همان اشنو است نام برده شده كه خواجگذار كوروش بوده اند  . از نظر تاریخی سابقه این ناحیه به قبل از مادها می رسد و اقوامی چون ...

برگزیده ازhttp://kurdistan.mihanblog.com/post/15

تاریخچـه‌ی اداره‌ی هواشنـاسی شهـرستان اشنـویه

ایستگاه هواشناسی شهرستان اشنویه در پاییز سال 83 تأسیس شده و با شروع فصل زمستان همان سال شروع به فعالیت در زمینه‌ی قرائت، محاسبه، ثبت و ارسال داده‌های جوی به مركز سوئیچینگ اداره‌كل هواشناسی استان، نموده‌است. هر چند كه ایستگاه‌های باران‌سنجی در شهرستان از قدمت بیشتری برخوردار بوده و تأسیس آنها به 10 سال قبل برمی‌گردد.

لازم بذكر است كه ایستگاه هواشناسی اشنویه تا مهرماه سال 87 تنها ایستگاه خودكار استان آذربایجانغربی بوده كه دستگاه‌های خودكار و دیتالاگر نیز بصورت لحظه‌ای و اتوماتیك پارامترهای جوی را در رایانه ثبت و ذخیره نموده‌اند. در حال حاضر این ایستگاه با 2 نفر پرسنل شاغل و متخصص، روزانه 13 ساعت از 6:00 تا 18:00 ـ حتی در روزهای جمعه و تعطیل رسمی ـ  بصورت ساعت به ساعت مشغول فعالیت دیده‌بانی جوی می‌باشد. به جرأت می‌توان گفت كه اداره‌ی هواشناسی شهرستان اشنویه تنها ایستگاه تمام رایانه‌ای استان می‌باشد. چراكه كلیه‌ی آمارها و داده‌های جوی شهرستان بصورت روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه از ابتدای تأسیس ایستگاه تاكنون در جداول مخصوص و طراحی شده توسط اداره‌ی هواشناسی شهرستان، در فایل‌های Excel ثبت شده‌ و اطلاعات هواشناسی هر روز وارد رایانه می‌گردد. همچنین این اداره تنها اداره‌ی هواشناسی استان است كه در حد وسع خود اقدام به تهیه و نشر بولتن‌های تحلیل آمار هواشناسی شهرستان، در مقاطع زمانی مختلف نموده كه متأسفانه مورد حمایت مادی و معنوی قرار نگرفته و این نشریه تماماً بصورت شخصی، لیكن بنام اداره‌ی هواشناسی شهرستان تهیه و تنظیم شده‌است. با این حال این اداره وظیفه‌ی خود می‌داند در حد توان در خدمت پیشرفت و آبادانی منطقه باشد.

وضعیت و موقعیت جغـرافیـایی شهرستـان اشنویـه

شهرستان اشنویه با ارتفاع 1413 متر از سطح دریا در نوار عرضی 37 درجه‌ی شمالی و نوار طولی 45 درجه‌ی شرقی قرارگرفته است. هر چند مناطق حومه‌ی این شهرستان خصوصاً منطقه‌ی دشت بیل و آقبلاغ ارتفاع بیشتری تا حدود 150متر از سطح دریا دارند.

با توجه به اینکه قسمت مرکزی شهرستان اشنویه دارای ارتفاع کمتری از سطح دریا می باشد، آب‌های زیرزمینی در این بخش نسبت به سایر مناطق در سطح بالاتری قراردارند.

با توجه به آمار و داده‌های هواشناسی، آب و هوای شهرستان اشنویه را می‌توان معتدل کوهستانی به حساب آورد.

نـزولات جـوی و بارندگـی

متوسط مجموع بارندگی سالیانه در این شهرستان 450 تا 500 میلیمتر می‌باشد. که متوسط بارندگی در برخی مناطق اطراف شهرستان بیشتر از این میزان است. متوسط بارندگی سالانه در قسمت غرب و جنوب شهرستان تا 100 میلیمتر و در قسمت شمال و شمال غربی شهرستان (دشت بیل) تا 150 میلیمتر نسبت به سایر مناطق بیشتر می‌باشد. اما متوسط مجموع بارندگی سالیانه در قسمت شرقی، نسبت به سایر مناطق کمتر است.

متوسط مجموع بارندگی در فصول مختلف سال را می‌توان به شرح زیر بیان نمود:

همان طور که پیش‌تر اشاره گردید، متوسط بارندگی در فصول مختلف در مناطق شمال، شمال غربی، غرب و جنوب بیشتر از ارقام فوق می باشد.

آمارها نشان می‌دهد که ماه‌های فروردین، آبان و بهمن بیشترین میزان بارندگی در طول سال را به خود اختصاص می‌دهند. و کمترین مقدار بارندگی مربوط به مردادماه می‌باشد.

نکته‌ی قابل توجه اینکه، در مناطق حومه خصوصاً منطقه‌ی دشت بیل و جنوبغربی شهرستان، بیشترین میزان بارندگی 24 ساعته تا 70 میلیمتر رسیده است.

مجموع ارتفاع برف از ابتدای به زمین نشستن اولین برف تا انتهای بارش در مناطق با ارتفاع پایین‌تر تا 150 سانتیمتر، و در مناطق با ارتفاع بالاتر تا 5/2 متر خواهدرسید. هر چند که در آمارها مشاهده‌شده‌است که بارش 24 ساعته‌ی برف به 80 سانتیمتر نیز رسیده است. همچنین بارش برف گاهاً در فروردین و اردیبهشت ماه نیز مشاهده و ارتفاع برف در این ماه‌ها تا 20 سانتیمتر گزارش شده است.

لازم به ذکر است که وضعیت آب و هوایی و جغرافیایی شهرستان شرایط مناسبی را برای باران‌های رگباری در اواخر فصل بهار و در خلال تابستان مهیا نموده است. و بارش تگرگ 3 تا 5 بار در طول سال دور از انتظار نیست.

نکته‌ی پایانی در بحث بارندگی این است که آمار و اطلاعات فوق در حالت عادی بوده و اعداد و ارقام در مورد نزولات جوی در خشكسالی و تر سالی متفاوت خواهندبود.

درجـه حـرارت

میانگین کل درجه حرارت در طول سال 11درجه سانتیگراد بوده که در مناطق کوهستانی این میزان به طور متوسط 2 درجه کمتر است. حداقل مطلق دما تا 24 درجه زیر صفر در آمار هواشناسی ثبت شده است. هر چند احتمال پایین‌تر بودن حداقل درجه حرارت در مناطق حومه تا 30 درجه زیر صفر دور از انتظار نخواهدبود. اما متوسط حداقل در طول سال 5 درجه سانتیگراد است.

بیشترین میزان دما در شهرستان 38 درجه سانتیگراد ثبت شده است. که وضعیت جوی شهرستان در تابستان شرایط افزایش دما را تا 5 درجه بیشتر از میزان ثبت شده مهیا خواهدنمود. متوسط حداکثر درجه حرارت در طول سال 20 درجه‌ی سانتیگراد می‌باشد.

در فصل بهار حداقل دما در فروردین ماه تا 10 درجه زیر صفر و حداکثر تا 34 درجه سانتیگراد در خردادماه خواهدرسید. اما در تابستان حداقل مطلق دما به میزان 3 درجه سانتیگراد در شهریورماه و حداکثر 38 درجه سانتیگراد در مردادماه، ثبت شده است. در پاییز نیز دما در پایین‌ترین درجه به 15 درجه زیر صفر و در بالاترین مقدار به 30 درجه بالای صفر رسیده‌است. همچنان که در بالا اشاره شد، در فصل سرما (زمستان) برودت هوا به میزان 24 درجه زیر صفر ثبت شده و حداکثر دما در اسفندماه 25درجه بالای صفر گزارش شده‌است. با توجه به آمارهای ثبت شده از درجه حرارت می‌توان گفت که برودت هوا بیشتر در دیماه و گرمی هوا در مرداد ماه رخ خواهدداد.

تعـداد روزهـای یخبنـدان

تعداد روزهایی که دما صفر و یا زیر صفر می‌باشد، از سالی به سال دیگر متفاوت است. اما به طور متوسط می‌توان گفت تعداد روزهای یخبندان در یکسال بین 110 تا 130 روز در نوسان است. هر چند در مناطق کوهستانی خصوصاً منطقه‌ی دشت بیل، تعداد روزهای یخبندان گاهاً به 140 روز نیز خواهدرسید.

نکته‌ی قابل اشاره اینکه روزهای یخبندان از همان ابتدای فصل پاییز شروع شده و شهرستان در اردیبهشت ماه نیز روزهایی را با دمای زیر صفر درجه تجربه نموده است.  

رطـوبت نسبـی

وضعیت جغرافیایی و پوشش گیاهی (خصوصاً باغات میوه) و بالابودن آب‌های زیرزمینی باعث شده است که متوسط رطوبت سالانه بالای 60 درصد باشد. میانگین حداقل رطوبت 40 درصد بوده اما حداقل مطلق رطوبت به زیر 10 درصد نیز در طول سال رسیده‌است و حداکثر مطلق رطوبت 100 درصد بوده و میانگین حداکثر آن در طول سال به 85 درصد خواهدرسید.

متوسط رطوبت نسبی در فصول مختلف سال به شرح زیر می باشد:

لازم به ذکر است میزان رطوبت در منطقه‌ی دشت بیل و بخش نالوس می‌تواند 10 تا 20 درصد از ارقام فوق بیشتر باشد.

مجمـوع سـاعـات آفتـابـی

متوسط مجموع ساعات آفتابی در طول سال 2860 ساعت بوده که طبیعتاً بیشترین میزان ساعات آفتابی مربوط به فصل تابستان و کمترین آن مربوط به زمستان است. بدیهی است که میزان ساعات آفتابی بستگی به ابرناگی آسمان دارد. بطور متوسط می‌توان گفت که وضعیت آسمان شهرستان در کل سال نیمه ابری بوده است. هر چند که مناطق کوهستانی شهرستان در بعدازظهر اکثر روزهای سال ابرهای کومولوسی و گاهاً جوششی به خود دیده و خواهددید. همین موضوع باعث افزایش رطوبت نسبی و احتمال بارش‌های رگباری در این مناطق خواهدشد.

مجمـوع تبخیـر

اندازه‌گیری تبخیر توسط ایستگاه‌های هواشناسی در مناطق کوهستانی و سردسیر از اول آوریل یعنی اواسط فروردین تا اواخر اکتبر یعنی اواسط آبان ماه صورت می‌گیرد. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد که متوسط مجموع تبخیر در این مدت 1400 میلیمتر است.

معمولاً با توجه به درجه حرارت، رطوبت نسبی و سرعت وزش باد بیشترین میزان تبخیر در روزهای گرم تابستان رخ می‌دهد. و میزان تبخیر در روزهایی که وزش باد مداوم بوده و سرعت بالایی دارد بیشتر از سایر روزهاست. چرا که گاهاً افزایش سرعت باد و دوام آن باعث کاهش رطوبت و در نتیجه افزایش تبخیر سطحی خواهدشد.

فشـار هـوا

فشار هوای شهرستان بین 835 تا 875 هکتوپاسکال در نوسان می‌باشد. اما می‌توان گفت متوسط فشار سالانه حدود 855 تا 860 هکتوپاسکال است. بدیهی است که در مناطق با ارتفاع بیشتر مقدار فشار هوا افزایش می‌یابد.

سـرعت و جهت بـاد

جهت وزش باد غالب در شهرستان بیشتر جنوب غربی بوده که سرعت آن تا 101 کیلومتر در ساعت ثبت شده‌است (این باد از نوع شدید و مخرب به حساب آمده كه باعث خسارات شدید خواهدشد). هر چند نمی‌توان از وزش بادهای شمالی که سرعت آنها تا 80 کیلومتر در ساعت رسیده‌است، چشم پوشی‌کرد.

نکته‌ی قابل اشاره در مورد وزش باد در شهرستان اشنویه این است که درصد کمی از روزهای سال دارای وزش باد ملایم یا آرام بوده‌اند و در اکثر روزهای سال وزش باد به صورت مداوم با وزش متوسط تا نسبتاً شدید در جریان بوده که سوای یخبندان‌های شدید در اثر برودت هوای معمولی و نیز پایین بودن درجه حرارت خاک در روزهای یخبندان، می‌تواند عامل خسارت باشد. که در صورت مطالعه و برنامه ریزی، می‌توان از این نعمت الهی نیز نهایت استفاده را به عمل آورد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: